در دنیای پزشکی و جراحی، اصطلاحات و ابزارهای بسیاری وجود دارند که هر کدام تأثیر خاصی بر موفقیت عملیات و سلامت بیماران دارند. از جمله این ابزارها، “شان جراحی” و “گان جراحی” هستند. این دو ابزار نقطه حساس و حیاتی در فرآیندهای جراحی به حساب می‌آیند و در عین حال دارای تفاوت‌های قابل توجهی نیز می‌باشند. در این مقاله هدفمان بررسی عمیق این دو مفهوم و تفاوت شان و گان جراحی است تا با درک بهتری از هر یک، اطلاعات بیشتری در اختیار عموم قرار دهیم.
شان جراحی چیست و چه کاربردی دارد؟
شان جراحی یک پارچه یا ماده مصنوعی است که به عنوان پوششی بر روی بیمار و اطراف ناحیه جراحی در طول عملیات جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پارچه به منظور حفظ استریلیته و جلوگیری از ورود میکروب‌ها به محیط داخلی بدن استفاده می‌شود. شان‌ها معمولاً از مواد ضدآب و ضدباکتری ساخته می‌شوند تا به بهترین شکل ممکن وظیفه خود را ایفا کنند. کاربرد اصلی شان‌ها ایجاد محیطی استریل برای جراحی است. بدون استفاده از شان، خطر عفونت و آلوده شدن زخم جراحی به شدت افزایش می‌یابد. علاوه بر این، شان‌ها می‌توانند به تمرکز جراحان بر ناحیه‌ای خاص کمک کنند و ناحیه‌های دیگر بدن را از دید مخفی نگه دارند.
تفاوت‌های کلیدی میان شان و گان جراحی
توجه به تفاوت شان و گان جراحی برای کادر درمان و همچنین بیماران بسیار حیاتی است. گان جراحی به لباسی اطلاق می‌شود که توسط پزشکان و پرسنل در اتاق عمل پوشیده می‌شود. این لباس‌ها به منظور محافظت از پزشکان و پرسنل در برابر ترشحات و مایعات بدنی و همچنین حفظ شرایط استریل محیط استفاده می‌شوند. در حالی که شان جراحی محیط بیمار را استریل نگه می‌دارد، گان جراحی از پرسنل محافظت می‌کند. هر دو ابزار به یکدیگر وابسته‌اند و در کنار هم تضمین‌کننده بهداشت و سلامت طی فرآیند جراحی هستند.
انواع شان جراحی و موارد استفاده از آن‌ها
شان‌های جراحی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای موارد خاصی بکار می‌روند. برخی از رایج‌ترین انواع شان‌ها عبارتند از:
شان جراحی عمومی
این نوع شان برای جراحی‌های عمومی و برای پوشش نواحی وسیع بدن استفاده می‌شود. از موادی ساخته شده است که قابلیت پوشش‌دهی و استریلیته بالا دارند.
شان جراحی ارتوپدی
مخصوص جراحی‌های استخوان و ارتوپدی است که برای محافظت از نواحی خاص بدن طی جراحی‌های پیچیده استفاده می‌شود.
شان جراحی پلاستیک
در جراحی‌های زیبایی و پلاستیک کاربرد دارد و غالباً باید به خوبی متناسب با سطح پوست باشد و نرم و قابل انعطاف.
شان یکبار مصرف و چندبار مصرف
شان‌های یکبار مصرف برای استفاده در جراحی‌های کوتاه مدت و شان‌های چندبار مصرف برای جراحی‌هایی با مدت زمان طولانی‌تر استفاده می‌شوند.
استفاده از هر یک از این انواع بستگی به نوع جراحی، ناحیه تحت جراحی و همچنین منابع موجود در هر بیمارستان دارد.
بیشتر بخوانید: انتخاب سایز مناسب روپوش پزشکی
چرا استفاده از شان در جراحی حیاتی است؟
استفاده از شان جراحی به دلایل متعددی در جراحی ضروری است. اول و مهم‌تر از همه، شان‌ها به حفظ استریلیته محل جراحی کمک می‌کنند. محافظت از زخم جراحی در برابر میکروب‌ها و عفونت‌ها برای تسریع در فرآیند بهبود و کاهش خطر عوارض پس از جراحی بسیار اهمیت دارد. علاوه بر این، استفاده از شان‌ها محافظت بصری نیز فراهم می‌کند. شان‌ها به پزشکان این امکان را می‌دهند تا تمرکز خود را بر ناحیه خاصی از بدن متمرکز کنند و تنها بخشی از بدن بیمار که نیاز به درمان دارد در معرض دید قرار گیرد. این کار علاوه بر کاهش حواس‌پرتی، می‌تواند دقت عمل جراحی را نیز افزایش دهد.
سخن پایانی
در نهایت، درک تفاوت شان و گان جراحی و نقش حیاتی هریک در فرآیند جراحی به ما کمک می‌کند تا به اهمیت توجه به جزئیات در حوزه‌های پزشکی بیشتر پی ببریم. هرگونه نقص در استفاده از این ابزارها می‌تواند منجر به خطرات جبران‌ناپذیری برای بیماران و همچنین کادر درمان شود. لذا، ارتقاء دانش و آموزش صحیح پرسنل درمانی درباره استفاده مناسب از این ابزارها یک ضرورت است.
سوالات متداول
۱. آیا شان جراحی تنها برای جراحی‌های بزرگ استفاده می‌شود؟ شان جراحی در انواع جراحی‌ها، حتی جراحی‌های کوچک و کمتر تهاجمی نیز به کار می‌رود به منظور حفظ استریلیته محیط جراحی.
۲. شان‌های جراحی چقدر قابل اعتماد هستند؟ شان‌ها با پیشرفت تکنولوژی و انتخاب مواد مناسب به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بالاترین سطح استریلیته و ایمنی را ارائه دهند.
۳. آیا گان جراحی و شان جراحی می‌توانند به جای یکدیگر استفاده شوند؟ خیر، شان و گان جراحی هر کدام وظیفه و کارکرد خاصی دارند و جایگزین یکدیگر نیستند. شان برای استریلیته محیط بیمار و گان برای محافظت از پرسنل طراحی شده‌اند.
بیشتر بخوانید: فروشگاه